“Dat is natuurlijk een dilemma, je wilt graag opmerken en je wilt graag dat de dingen zich aan je vertonen. En je merkt niet dat je het zó stuurt dat je of maar een klein gedeelte ziet, of ze helemáál niet ziet. En dan zijn we terug bij een heel oud gegeven. En dat is dat wij moeilijk alles uit handen kunnen geven. Dat we, ook als we uit handen geven, dat met een bedoeling doen. En dan kan het zich niet vertonen. Dus de vraag is eigenlijk: kun je opmerken dat je niet opmerkt. Kun je opmerken dat je stuurt. Kun je opmerken dat je, ondanks het feit dat je tegen jezelf zegt ‘ja, ik wil het ontdekken’, dan toch een notie hebt van wát je wilt ontdekken. En dan gaat het natuurlijk niet.” Maarten Houtman, Opmerken is een kunst
Van de fotograaf bij wie ik een cursus volg, hadden we de opdracht gekregen om een foto te maken met als thema ‘oud & nieuw’.
Op 9 januari was het prachtige weer, maar wel koud. Ik besloot in de tweede helft van de middag op zoek te gaan naar het juiste plaatje. Ik had me al een idee gevormd waar ik de foto zou nemen. Dat was ons ook aangeraden: eerst je een idee vormen over het thema en vervolgens rondkijken of je een invulling aan dat idee kunt geven.
Mijn idee was een foto te maken vlakbij het punt waar de oude Buiksloterdijk op de weg naar de Van der Pekstraat botst. Daar staat een oud café, met op de achtergrond een hoge torenflat aan de overkant van het Buiksloterkanaal: het Overhoeks. Maar bij het zien van die combinatie, hoefde ik niet eens mijn fototoestel uit zijn tas te halen. Ondanks een naar de horizon neigend licht, was het niks.
Op de Buiksloterdijk wurmde een koude wind zich in mijn handschoenen, dan maar eerst een koppie doen in EYE. Ik fietste de Buiksloterweg af in de richt richting van het filmmuseum. Het was er geweldig druk. Verder dan een bezoek aan het toilet kwam ik niet.
Op de wc bedacht ik me dat er toch iets in Overhoeks moest zijn, waar ik het nieuwe met het oude kon verbinden.
Er wordt flink gebouwd in Overhoeks – ik fietste over de met betonplaten aangelegde wegen, tussen de zand- en steenhopen door, op zoek naar een doorkijkje naar de Van der Pekbuurt, waar huizen staan uit 1910. Ik zag verschillende doorkijkjes, maar ze kwamen niet tot leven, ik hoefde mijn toestel uit zijn tas haalde.
Dan maar naar het voormalig laboratorium van Shell. Daar bevinden zich allerlei start-ups van jonge ondernemers, die iets nieuws uitproberen. Misschien kon ik iets met die combinatie.
Maar het thema ‘oud en nieuw’ lag duidelijk niet op straat. Ik besloot om via de Tolhuistuin naar huis terug te keren en een e-mail te zenden naar de fotograaf, om haar te vertellen dat ik niet in staat was geweest om de opdracht uit te voeren.
In de tuin moest ik, om bij de uitgang aan de andere kant te komen, omrijden; een trapje versperde de weg. Plotseling werd ik getroffen door het lage zonlicht op een relatief oude boom, en de spiegeling van lucht en bomen in het glas van een gebouw dat men bezig is te bouwen. Maar ik was er te ver van af om daar een mooi plaatje van te maken. Gelukkig had ik mijn oude toestel bij me, zodat ik het beeld iets naar me toe kon halen.
Rien Heukelom, 9 januari 2024