2025

Kenningsmaking met ‘Healing Tao’

Tao-zen begon eigenlijk op de dag dat Epi van de Pol, onze Tai-chi leraar op de vijfdaagse sessies van Maarten Houtman, de Taoïstische energiemeester Mantak Chia naar Hotel Krasnapolski in Amsterdam liet overkomen, om een demonstratie te geven van Healing Tao, het ‘Universal Healing Tao System’.
Maarten moedigde zijn leerlingen aan om er heen te gaan en er kennis mee te maken. En zo raakte ik er ook verzeild.
Wat me daar het meest direct raakte, was Chia’s instructie om tijdens de oefeningen je tong tegen je gehemelte te leggen. Dat vond ik een heel aparte, indringende sensatie – Chia vertelde erbij, dat het voor baby’s nog een reflex was om hun tong daar te laten rusten – maar ook de verdere verkenningstocht door het lichaam, langs al je innerlijke organen – alsof je een nieuw continent aan het ontdekken was…
_{Hein Zeillemaker – hieronder twee citaten van Maarten}

Herkomst

“De taoïstische oefeningen die hier worden gegeven, zijn ontleend aan de compilatie die Mantak Chia, een taoïstische meester uit Thailand heeft gemaakt van de oorspronkelijke, jammer genoeg verstrooid geraakte oefeningen. Het is zijn grote verdienste oude geschriften, en meesters die er nog van wisten, te hebben opgezocht om tot een complete instructie te komen en die in moderne taal weer te geven.
Het is dan ook met grote dankbaarheid dat wij het hier kunnen weergeven. De navolgende oefeningen zijn een combinatie van de taoïstische oefeningen en de ademoefeningen uit de zen traditie. Deze combinatie moet eens in China de Ch’an meditatie zijn geweest (Zen in Japan genoemd), waarbij de taoïstische oefeningen verloren gingen en de ademoefening van Zen overbleef.”
_{Maarten Houtman, Aanwijzingen bij dse Tao-zen meditatie}

De beleving van de oefening (1e alinea)

“Als je de oefening een poos gedaan hebt, dringt de eenheid en samenhang van je lichaam met zijn miljarden cellen zich onvermijdelijk aan je op. Cellen die onafgebroken, tot aan je sterven, met grote precisie hun werk doen.
Je beleeft die samenhang, al oefenend, steeds dieper om tenslotte wat je voordien in onderdelen in je lichaam ervoer, gelijktijdig te ervaren. Die ervaring maakt je voorzichtig met het beoordelen van de wereld en de mensen om je heen.”
_{Maarten Houtman, Aanwijzingen bij dse Tao-zen meditatie}

Zwijgen en schrijven

+ NOTITIE✏️ bij Een eenvoudige oefening , Toespraak voor april 2025.

‘Twaalf ambachten, dertien ongelukken.’
Zo grapte Maarten wel eens over zichzelf.
Hij was in Holland tot elektrotechnicus opgeleid. Terug in Indië, hield hij toezicht op de aanleg van het elektriciteitsnetwerk en gaf daarbij leiding aan een ploeg inheemse arbeiders – zie zijn autobiografie De breuk (‘De andere oever’) .

Toen hij na de oorlog naar Nederland kwam, liet hij zich omscholen tot grafisch ontwerper. Voor zijn beroep ging hij boekomslagen verzorgen voor uitgevers en lesgeven in het vak. Daarnaast bracht zijn literaire belangstelling hem in contact met de Vijftigers, hij maakte zelf ook poëzie.
Maar voor ons was hij toch vooral de meditatieleraar en Zen-pionier…

Maarten bleef je verrassen. Zoals hij die keer dat hij zei dat hij zich als een schrijver zag, ik wist niet wat ik hoorde … hij noemt zichzelf een schrijver?
Voor mij was zijn identiteit zo totaal versmolten met de weergaloze verteller en Zen-leraar die hij was – dat ik zijn uitlating bijna als heiligschennis zag…
Ik wist wel dat Maarten vaak dagenlang achter zijn MacClassic zat te schrijven. En hij was natuurlijk de auteur van ZEN notities onderweg en Tao-zen, de weg van niet dwang, twee boeken over meditatie. Ja, dan kun je jezelf een schrijver noemen. Maar toch…

Later raakte ik zelf betrokken bij de postume uitgave van De droom van de dwaze monnik, een boek waarin Maarten ons meeneemt naar de wondere wereld van de Chinese monnik Li. Dat gaf hem de gelegenheid zaken aan de orde te stellen, die wij geneigd zijn als ‘onwerkelijk’ en ‘onmogelijk’ te beschouwen.
Daaruit één citaat:

Li vond de priester in meditatie. Hij keek niet op, maar het kussen tegenover hem gaf aan dat een eventuele bezoeker welkom was.
Op het kussen weken de vragen met het zakken van de adem terug. Hier zitten was voldoende.
Een kuchje deed hem opkijken.[…]
– Kom langs als je weer weggaat. Ik zal je daarna waarschijnlijk niet meer zien, mijn tijd is gekomen.
– Maar blijf ik in uw aandacht?
– Natuurlijk, dat heeft niet met het afleggen van dit lichaam te maken.
Li boog diep en voelde de hand van de priester op zijn hoofd.
Er ging een wonderlijke kracht van uit. Alles zou gaan zoals het moest.
Toen hij zich oprichtte stond de priester al. Hij knikte Li vriendelijk toe en ging naar zijn kamertje.
Li bleef zitten, totdat gedachten over de toekomst binnenslopen.
Tijd om te vertrekken.

Waarover men niet kan spreken, daarover moet men schrijven…

^{Hein Zeillemaker}

Sitemap Tao-zen

Dromend naar de wereld kijken

Keuze uit Hanna’s archiefmappen: Jacob’s droom

Reliëf wand in de kerkzaal van verpleeghuis ‘De Wijngaard’ in Bosch en Duin, 2x3m. Het vertelt het verhaal van Jacob’s droom, waarbij engelen opstijgen en neerdalen langs een ladder die tot de hemel reikt. Grote vleugels verbeelden dit.

Sitemap Tao-zen

Restloos leven is een kunst

+ NOTITIE✏️ bij Jezelf de gelegenheid geven om te veranderen , Toespraak voor maart 2025.

Lieve mensen, het zijn moeilijke tijden. Als je net gelezen en gezien hebt hoe de Oekraïense president Zelensky op z’n ziel is getrapt voor het oog van de wereld, geschoffeerd door onze ‘leiders’, dan voel je het ongeloof in je opkomen, de woede, en het mededogen. En je vraagt je af: hoe is dit in godsnaam mogelijk…

In ‘Jezelf de gelegenheid geven om te veranderen’ , Maarten’s toespraak voor deze maand, lijkt het wel alsof hij in dit verhaal over ‘aandacht’, precies op dit punt toewerkt:

“Je weet het héél erg goed wanneer je aandachtig bent, dat hoeft niemand je te vertellen.
Op dat moment accepteer je de wereld zoals die is. En jezelf ook.

En je blijft – laten we elkaar geen sprookjes vertellen – je blijft zien wat de tekorten zijn. Wat de ellende is in de wereld. Wat de moeilijkheden zijn vlak om je heen. Wat er met je partner gebeurt, met je naasten, met je kinderen. En dat is allemaal niet zo mooi, dat zie je heel goed.

Maar je wilt het niet meer weg hebben, dat is het grote verschil. Je ziet de onvermijdelijkheid van alles wat er gebeurt.

En je ziet ook dat het heerlijk zou zijn, als dat veranderen zou. En dan ben je terug bij jezelf, dan ben je niet meer buiten jezelf. Dan ben je terug bij jezelf, want dan weet je waar dat in zit.

Zo is dus dan de kloof geslecht tussen alles wat er in de wereld gebeurt, en wat jij bent en hoe jij leeft. Dan hoef je je dus niet meer in te spannen om de wereld te verbeteren, of jezelf te verbeteren. Je weet waar het van afhangt.”

Sitemap Tao-zen

Wolken

+ NOTITIE✏️ bij Jezelf de tijd geven , Toespraak voor februari 2025.

Vanmorgen was het even stil in huis. De dag van gisteren, waarin de onrust van de voorbije week wegebte, had nog nageklonken. De stilte overviel me terwijl ik naar de wolken keek. De lucht was blauw en daarin dreven ze voorbij. Het was alsof de tijd voor mijn ogen verstreek, schuld-loos, doel-loos. In dat stille moment was er niets dat aan me trok. Ik ging alleen maar mee met het verstrijken van de tijd.

Toen het weer voorbij was mijmerde ik verder over ‘de tijd’. Ik bladerde door de toespraken van Maarten en vond ‘Jezelf de tijd geven’, een toespraak uit Huissen, december 1999, zondag. En zo kwam het dat dit de toespraak van de maand februari 2025 werd.

Een toespraak opgenomen op video en ook als e-book uitgegeven (Tao-zen cahier 4#)

^{Klaaske Fokkens}

Het onbenoembare heden

_{Hanna Mobach, ‘Blauwe klokjes’, 1984. Penseeltekening op rijstpapier, 62x48cm}

Hoe belangrijk het uitgangspunt van de ‘eigen ervaring’ is op onze weg, bleek me weer eens naar aanleiding van het gesprek dat volgde op Durven zijn die je bent, een toespraak van Maarten Houtman tijdens de sessie van december 2005 in Mennorode – die ook de Tao-zen ‘toespraak van de maand’ voor januari 2025 is.

Dat gesprek begon als volgt:

Vraagsteller: Naar aanleiding van het gesprek gisteren over de Boddhisattva, aan wie Ton Lathouwers dat idee van het plaatsvervangend lijden verbindt, moet ik denken aan jouw verhaal over een heilige in het kamp. Je vertelde dat toen er iemand gemarteld werd, hij die ondersteunde en min of meer zijn lijden op zich nam.

Maarten: Dat was een heel bijzonder iets…

 vraagsteller: Maar dat was Jezus ook.

Maarten: Dat weet ik niet, daar ben ik niet bij geweest.
Dat is het grote punt, van Jezus hebben we verslag gekregen, op allerlei manieren, waarvan we niet weten of het juist is. Maar wat ik daar meemaakte, zag ik zelf gebeuren.

Protestants-christelijk opgevoed als ik ben, was het voor mij een kleine schok wat Maarten hier zei. Ik had het optreden van Christus altijd als een ‘gegeven’ beschouwd – een geloofsgegeven.

Geloof is eeuwenlang een kernwaarde geweest in onze samenleving, zo ben ik zelf ook opgevoed. Terwijl het uitgangspunt van de eigen ervaring daaraan voorbijgaat – radicaal, er zit geen millimeter ruimte tussen…
Dat kom je allemaal in je zelf tegen, hoe verder je gaat.
Dus dat ‘durf te zijn wie je bent’, is niet voor de poes, dat lijkt strijd te voorspellen, met jezelf, met je omgeving…
Gelukkig krijgen we wel een aanwijzing mee: dat alledaagse menselijke warmte, jou én de ander kan helpen dóór te gaan op die weg.